با فراگیری روزافزون فناوری‌های دیجیتال و فرصت‌های بالقوه اقتصاد دیجیتالی برای ورود به بازارهای بین‌المللی، این سؤال پیش می‌آید که آیا واقعاً دیجیتالی شدن برای بنگاه‌ها با وجود محدودیت‌ها و چالش‌هایی که با آن‌ها مواجه‌اند توانسته است بر عملکرد صادراتی‌شان، تأثیر گذارد و اگر پاسخ مثبت است، این تأثیر چگونه بوده است
با فراگیری روزافزون فناوری‌های دیجیتال و فرصت‌های بالقوه اقتصاد دیجیتالی برای ورود به بازارهای بین‌المللی، این سؤال پیش می‌آید که آیا واقعاً دیجیتالی شدن برای بنگاه‌ها با وجود محدودیت‌ها و چالش‌هایی که با آن‌ها مواجه‌اند توانسته است بر عملکرد صادراتی‌شان، تأثیر گذارد و اگر پاسخ مثبت است، این تأثیر چگونه بوده است. ازاین‌رو هدف اصلی ما ارائه پاسخی برای این مسئله و نهایتاً ایجاد درک بهتری از تأثیر دیجیتالی شدن شرکت‌ها دررابطه‌با میزان صادرات می‌باشد. کمبود پژوهش‌ها در این زمینه، بخصوص در بافت ایران که به دلیل تحریم‌ها دچار مشکلات و چالش‌هایی است، بستر جذابی را برای انجام این مطالعه به وجود آورده است که با درک بهتری از آن می‌توان واقع‌بینانه‌تر به پدیده بین‌المللی شدن شرکت‌ها به طور عام و مسئله عملکرد صادراتی آن‌ها به طور خاص نگریست.
“ «تنها 20 درصد از شرکت‌هایی که به‌تازگی دیجیتالی شده‌اند و تجربه کمتری در این زمینه دارند توانسته‌اند از طریق تجارت الکترونیک به مرحله فروش وارد شوند.» سازمان همکار‌ی‌های اقتصادی و توسعه (2021)”
برخی پژوهشگران معتقدند نیازمندی‌هایی که تاکنون برای تحول دیجیتال مطرح شده است، فراتر از توانایی بسیاری از کسب‌وکارهایی می‌باشند که هنوز در ابتدای راه این تحولات قرار دارند. همچنین هرچقدر مقیاس این شرکت‌ها کوچک‌تر باشد، با ریسک بالاتری مواجه خواهند بود. همچنین میزان عملکرد صادراتی شرکت‌ها در بخش فناوری‌های برتر و دانش‌بنیان در ایران، مطلوب ارزیابی نشده به‌گونه‌ای که تنها کمتر از 1 درصد از سهم صادرات را شامل می‌شوند و این در حالی است که باهدف گذاری 50 درصد رشد صادرات در این بخش شکاف قابل‌توجهی وجود دارد.
پس آیا واقعاً این فناوری‌های دیجیتال تأثیر چشم‌گیری بر عملکرد صادراتی داشته است؟
محققان در اغلب مطالعات بر این موضوع اذعان دارند که به‌کارگیری فناوری‌های دیجیتالی و اثرات این فناوری‌ها بر کسب‌وکارها و عملکرد بین‌المللی‌شان از جمله عملکرد صادراتی، کمتر موردتوجه قرار گرفته است. از طرفی هم مقالاتی که تاکنون این موضوع را در بافت و فضای کسب‌وکار در ایران بررسی کرده باشند، بسیار اندک بوده است؛ لذا شکاف تحقیقاتی موجود پیرامون این مسئله جذابیت مطالعه را در جامعه شرکت‌های ایرانی دوچندان کرده است. چراکه دیجیتالی شدن برای ورود به عملکرد بهتر در بازارهای بین‌المللی به امری استراتژیک تبدیل شده و عملکرد صادراتی نیز تحت‌تأثیر آن، یکی از موضوعات پراهمیت در سنجش توسعه ارزآوری می‌باشد. در نهایت در این پژوهش هم‌زمان از مطالعات بین‌المللی استفاده خواهیم کرد تا با پیشرفت‌ها و تغییرات جهانی همگام شده و تا جای ممکن برای کاربردی‌تر کردن تحقیق و تطبیق با بافت بومی کسب‌وکارهای ایرانی به اسناد داخلی نیز رجوع خواهد شد.
نتیجه این پژوهش برای چه مخاطبانی مفید خواهد بود؟
- تمامی صادرکنندگان ایرانی از جمله شرکت‌های دانش‌بنیان و هسته‌های نوآور
- شرکت‌ها و مؤسسات آموزشی، مشاوره‌ای و تسهیل گران صادراتی
- پارک‌های علم و فناوری و مراکز رشد
- وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات
- معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری
این پژوهش چه کاربردهایی خواهد داشت؟
- در سطح خرد، به صاحبان کسب‌وکارها کمک می‌کند تا عملکرد صادراتی خود را به کمک دیجیتالی شدن بهبود دهند
- در سطح میانی و کلان، مدیران و سیاستگذاران، می‌توانند جهت توسعه سیاست‌های دیجیتالی، آموزش و هدایت کسب‌وکارهای صادراتی از نتایج این پژوهش استفاده کنند.
اطلاعات تکمیلی
این طرح پژوهشی مربوط به یک پیشنهاده پایان‌نامه کارشناسی ارشد در دانشگاه علم و صنعت ایران می‌باشد که جهت اطلاع‌رسانی و کسب پیشنهادات و نظرات خبرگان، اساتید و فعالان حوزه صادرات و فناوری‌های دیجیتال از طریق کانال اندیشکده توسعه صادرات ایران شرح مختصری از آن در اختیار مخاطبان قرار گرفت. امید است بتوان با کمک همفکری و تجربیات بیشتر این کار پژوهشی را کاربردی‌تر و بهبودیافته‌تر به انجام رساند.
یک نظر بگذارید
آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد. قسمتهای مورد نیاز با * مشخص شده اند