باسمه تعالی

• در سالهای متمادی اخیر رهبر انقلاب تلاش وافری برای تبیین جایگاه و اهمیت ویژه تولید در کشور داشته اند که مصادیق پرشماری از جمله نامگذاری شعار سالهای اخیر به عناوین مرتبط با تولید دارد. به نظر نگارنده میتوان این نگاه راهبردی و در عین حال تبیینی ایشان نسبت به مسئله تولید را نوعی گفتمان سازی برای تولید دانست. منظور از گفتمان در اینجا مجموعه ای از باورها، ارزشها و هنجارهایی است که قادر باشد یک موضوع نو و حیاتی را در فکر و کنش افراد جامعه خصوصا نخبگان جاری و ساری کند. در ادامه نکاتی در خصوص ابعاد «گفتمان تولید» بیان میشود.
• رهبری درصدد تبیینی از تحول هستند که جایگاه تولید و تبدیل شدن کشور به یک اقتصاد قوی در آن محوریت دارد و رواج این باور در میان دانشگاهیان بسیار مهم است. در خصوص ابعاد گفتمان تولید چند نکته حائز اهمیت است:
• در کنار «ارزش ذاتی که تولید و کار مولد» دارد در ساختن فرد و جامعه، وقتی تولید بشود اسم رمز بلااثرکردن نقشه دشمن برای به زانو درآوردن کشور، ارزش مضاعفی پیدا میکند.
• همچنین وقتی در جامعه ایرانی از تولید صحبت میکنیم، که ظاهرا حداقل در صد سال گذشته نه دولت مولدی داشته است (دولتهای متکی به نفت و دیوان سالار و البته در دروه قبل از انقلاب وابسته و فاسد) و به تبع نه جامعه نیروهای مولد خود را به خوبی رشد داده و فرهنگ کار و تلاش را بها داده است، صحبت از مسئله مهمی میکنیم که روی زمین مانده است.
• ملاحظه کنید اگر عموم مردم و یا حتی نخبگان گفتمان تولید برای ایران قوی را در سطح حاکمیت فراگیر ببینند، چقدر سطح همراهیشان با کشور و آرمانهای انقلاب بیشتر میشود. یعنی همان اتفاقی که در گفتمان امنیت خصوصا امنیت خارجی و قدرت منطقه ای رخ داده است، یعنی عموم مردم پذیرفتند در دفاع مقدس بسیجیان درصدد تحکیم امنیت کشور بودند و گفتمان انقلاب توانست امنیت و تمامیت ارزش کشور را حفظ کند؛
• ولی در باب تولید و رشد اقتصادی هنوز این احساس عمومی وجود ندارد که گفتمان انقلاب میتواند تولید را اولویت اصلی کشور کند و برای آن تدابیری طراحی و اجرا کند که تولید و اشتغال پا بگیرد.
• گفتمان تولید در دهه چهارم انقلاب دیگر نمیتواند مجزا از سایر گفتمانها باشد، یعنی باید همراستا با اقتصاد مقاوم شکل بگیرد یعنی اقتصادی که با هویت و فرهنگ و امنیت کشور یکپارچه و مکمل است. اگر موفق به ایجاد این گفتمان بشویم، یعنی میتوانیم از دستاوردهای فرهنگی و امنیتی انقلاب دفاع کنیم و آنها را توسعه دهیم و اگر نه خدای نکرده ….
• فراتر اینکه در گفتمان تولید بنانیست مثلا دولت با رانت نفت رفاه ایجاد کند، بلکه باید تولید مولد و برپایه سرمایه های واقعی کشور باشد و این امر نیاز به رشد دادن مردم و مطالبات آنهاست تا فراتر از رفاه و ارزانی، پاگرفتن تولید و فعالیتهای مولد را ارج نهند ولو اینکه با زحمت به رفاه برسد.
• همراهی نخبگان نیز با این گفتمان بالاست زیرا تولید یعنی توجه به شایستگیها، برنامه ریزی، ثبات، دوراندیشی و …. که همگی ارزشهای مورد احترام نخبگان است.
• با گفتمان تولید و جاافتادن و فراگیر شدن آنها میتوان به جوان امید داد برای کار و کم کم در پیش چشم او ارزش هویت فرهنگی و دینی اش را نمودار کرد، هویتی که توانسته است کشور را از یک اقتصاد وابسته و نفتی به اقتصادی مولد سوق دهد، پس باور میکند که ارکان این هویت مانند دین و شرعیات و حجاب واقعا ارکان سازنده قدرت ملی هستند و نه صرفا عقاید شخصی حاکمان یا قشر حامی آنها.
• نقش دانشگاه ها در ترویج نگاه تحولی به تولید کلیدی است تا هم باور به تولید ملی را در جوانان درونی کنند و هم مطالبه تولید و لوازم آن را به طور مداوم از مسئولین صورت دهند و با پشتیبانی علمی و دانش فنی و تربیت نیروی متخصص، خود نیز در میانه میدان تولید حضور داشته باشند.